AL-KHAZIN

"AL-KHAZIN (900-971M)"

Abu Jafar Muhammad ibn al-Hasan Khazin lahir pada tahun 900 Masehi di Khurasan

yang terletak di timur Iran. Lebih dikenali sebagai al-Khazin dan merupakan ahli

astronomi dan matematik terkenal pada zamannya. Beliau meninggal dunia pada tahun

971 Masihi

Sumbangan al-Khazin:

Pada tahun 959 atau 960 Masihi, Perdana Menteri Rayy yang dilantik oleh Adud ad-

Dawlah meminta al-Khazin mengukur sudut tidak tepat gerhana iaitu sudut di mana

permukaan rata atau datar yang muncul pada matahari untuk bergerak ke arah garisan

Khatulistiwa di bumi.

Al-Khazin pernah dikritik oleh al-Biruni yang menuduhnya mengeluarkan kenyataan

yang tidak perlu berhubung ulasannya terhadap teori aloi oleh Ptolemy. Hanya satu

bahagian kecil daripada ulasan itu dapat diselamatkan iaitu yang mengandungi topik

perbincangan al-Khazin mengenai pendapat Ptolemy yang menyatakan alam semesta

adalah berbentuk sfera.Hasil kerja al-Khazin dikatakan banyak dipengaruhi oleh motivasi yang diterimanya daripada ahli Matematik, al-Khujandi.

Selain itu, al-Khazin telah mengusulkan model solar yang berbeza daripada

Ptolemy.Beliau mempunyai pendapat yang berbeza mengenai model solar yang

dikemukakan oleh Ptolemy yang menyatakan bahawa pergerakan matahari adalah

mengikut kitaran seragam yang bukan berpusatkan bumi. Al-Khazin yang tidak setuju

8

dengan model itu mengusulkan satu model yang mana menurut beliau, matahari bergerak dalam satu pusingan yang berpusatkan bumi.

Karya al-Khazin:

Hasil kerja al-Khazin iaitu Zij al-Safa’ih telah dinobatkan sebagai satu kejayaannya yang

terbaik dalam kerja lapangan yang akhirnya menjadi bahan rujukan utama saintis

lain.Kerja itu menggambarkan peralatan astronomi dan salinannya telah dibuat di Jerman pada waktu Perang Dunia Kedua.